Onlangs zijn een aantal interne documenten beschikbaar gesteld over het beleid en de visie van de Belastingdienst rondom de beoordeling van de aftrekbaarheid van gemaakte (advies)kosten in het kader van een bedrijfsopvolgingstraject. Aanleiding hiervoor was een WOB-verzoek (Wet Openbaarheid van Bestuur) dat op 22 november jl. was ingediend.

Invoering bedrijfsopvolgingsregeling

Teneinde de continuïteit van ondernemingen te waarborgen zijn in 2010 de bedrijfsopvolgingsregelingen (hierna te noemen: BOR) in het leven geroepen. Zowel in de Wet op de inkomstenbelasting 2001 alsmede in de Successiewet 1956 zijn enkele doorschuiffaciliteiten en/of vrijstellingen opgenomen waarop, indien wordt voldaan aan bepaalde voorwaarden, een beroep kan worden gedaan. Wij zien dat hiermee goede mogelijkheden worden gecreëerd om reële bedrijfsopvolgingen zonder fiscale belemmeringen te laten verlopen.  

BOR-gerelateerde (advies)kosten

We lezen in een interne memo van de Belastingdienst hoe er volgens de Belastingdienst moet worden omgegaan met de aftrekbaarheid van (advies)kosten die zijn gerelateerd aan de BOR. Naar de mening van de Belastingdienst betreffen dit, behoudens specifieke casussen, géén zakelijk kosten en moeten deze kosten worden gedragen door de aandeelhouders/natuurlijke personen. De Belastingdienst is van mening dat allereerst moet worden gekeken naar het motief van de gemaakte kosten. Dit motief is volgens de Belastingdienst veelal gelegen in het gegeven dat de aandeelhouder/natuurlijk persoon zijn of haar aanmerkelijk belang wenst over te dragen aan bijvoorbeeld een volgende generatie. Door middel van het toepassen van de BOR profiteert de overdrager dan wel de overnemer en niet in eerste instantie de onderneming.

De kosten die aan het bedrijfsopvolgingstraject zijn toe te rekenen dienen volgens de Belastingdienst ruim te worden geïnterpreteerd. Hierbij kunt u onder andere denken aan oriënterende gesprekken met uw accountant/adviseur, gesprekken met waarderingsdeskundigen tot aan de notariskosten die zijn gemaakt voor de begeleiding van het bedrijfsopvolgingstraject; al deze kosten zijn naar de mening van de Belastingdienst niet aftrekbaar. Met andere woorden; kosten die niet gemaakt zouden worden als het bedrijfsopvolgingstraject niet bestond, zijn niet aftrekbaar.

Dit beleid van de Belastingdienst heeft niet alleen gevolgen voor de heffing van vennootschapsbelasting, maar mogelijk ook voor de omzetbelasting en inkomstenbelasting. De voorbelasting op dergelijke kosten is volgens de Belastingdienst niet terug vorderbaar en het feit dat de vennootschap kosten betaalt die zijn aan te merken als privékosten, kan leiden tot een verkapte  dividenduitkering waardoor inkomstenbelasting is verschuldigd. Daarnaast kan in de optiek van de Belastingdienst, indien er geen sprake zou zijn van een verdedigbaar standpunt, een boete worden opgelegd als de kosten als volledig aftrekbaar zijn aangemerkt.

Gemaakte kosten tóch wel (gedeeltelijk) aftrekbaar?

Zoals uit het bovenstaande blijkt, voert de Belastingdienst deze discussie op het scherpst van de snede. Het is echter goed om te beseffen dat het hier slechts gaat om een mening van de Belastingdienst en dat hier tegen de nodige argumenten kunnen worden ingebracht. Zo zijn wij van mening dat een bedrijfsopvolgingstraject wel degelijk zakelijke gronden kan hebben, waardoor de gemaakte kosten (in elk geval gedeeltelijk) in aftrek kunnen worden gebracht. Zo heeft de Hoge Raad bijvoorbeeld in het verleden in een uitspraak overwogen dat de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten mede zijn geïntroduceerd doordat de regering heeft gewezen op ‘het belang van de onbelemmerde voortzetting van de economische bedrijvigheid’. De Hoge Raad heeft daarbij tevens aangegeven dat de wetgever de faciliteit in het leven heeft geroepen omdat de heffing van erf- en schenkbelasting bij de verkrijging van ondernemingsvermogen liquiditeitsproblemen bij de onderneming kan veroorzaken, waardoor de continuïteit van de onderneming in gevaar kan komen. Bovenstaande in ogenschouw nemende vinden wij het verdedigbaar om te stellen dat de gemaakte (advies)kosten in het kader van een bedrijfsopvolgingstraject (in elk geval gedeeltelijk) aftrekbaar zijn.       

Meer informatie?

Bent u zich er van bewust dat deze discussie momenteel de nodige aandacht heeft bij de Belastingdienst. Indien u hier momenteel mee te maken heeft en/of vragen omtrent dit onderwerp heeft, neemt u gerust contact op met uw RSM adviseur.